Osoby z depresją często unikają tych 3 rzeczy. To pierwszy sygnał choroby

Depresja w Polsce: skala problemu i pierwsze objawy

W Polsce na depresję cierpi około 1,2 miliona osób, co wynika z danych Narodowego Funduszu Zdrowia. W samym 2023 roku świadczenia związane z tym zaburzeniem otrzymało aż 809 tysięcy osób. Chociaż dominuje grupa pacjentów w wieku emerytalnym, coraz częściej diagnozowana jest także u młodszych pacjentów, w tym poniżej 18 roku życia. Zastanawiasz się, jak rozpoznać pierwsze symptomy depresji u bliskiej osoby? Warto wiedzieć, że choroba ta rozwija się stopniowo, często niezauważalnie dla otoczenia.

Jak depresja wpływa na życie osoby chorej?

Typowymi objawami u osób z depresją jest stopniowe wycofywanie się z życia społecznego, utrata zainteresowań oraz zaniedbywanie podstawowej troski o siebie i swoje otoczenie. Nie jest to wynikiem lenistwa, ale braku energii i motywacji. Dlatego zamiast osądzać, lepiej okazać empatię, rozmawiać i słuchać bez krytyki oraz zachęcać do skorzystania z pomocy specjalisty – bo depresję można skutecznie leczyć.

Depresja – jakie są najważniejsze objawy?

Obniżony nastrój to najbardziej charakterystyczny objaw tego zaburzenia psychiatrycznego. Nie każdy spadek nastroju oznacza depresję, ale według klasyfikacji ICD-10 epizod depresyjny rozpoznajemy, gdy przez co najmniej dwa tygodnie utrzymują się minimum dwa z trzech kluczowych symptomów:

• Trwały obniżony nastrój, niezależny od wydarzeń zewnętrznych,
• Utrata zdolności do odczuwania radości i zainteresowania (anhedonia i apatia),
• Zmniejszenie energii życiowej (anergia).

Do objawów dodatkowych należą: poczucie winy, spadek samooceny, trudności z koncentracją, zaburzenia snu czy apetytu, a także myśli samobójcze. W przypadku ciężkiej depresji mogą pojawić się objawy psychotyczne lub otępienne.

Trzy rzeczy, których unika osoba z depresją

Choć przebieg depresji różni się u poszczególnych osób, istnieją pewne typowe zachowania, które warto zauważyć wcześniej niż pojawi się kryzys. Oto trzy sfery życia, które często ulegają zmianie:

1. Hobby i zainteresowania

Osoba z depresją, nawet w łagodnej lub umiarkowanej formie, może na pierwszy rzut oka funkcjonować normalnie, realizując codzienne obowiązki. Jednak z czasem zauważalne jest, że przestaje czerpać radość z ulubionych zajęć. Zamiast aktywności, które kiedyś sprawiały przyjemność, wybiera leżenie, sen lub bierne oglądanie telewizji.

2. Udział w życiu towarzyskim

Brak zrozumiałej przyczyny złego samopoczucia często prowadzi do poczucia winy u osoby chorej. Nie chce ona zarażać innych negatywnym nastrojem, ale jednocześnie brakuje jej sił, by udawać, że wszystko jest w porządku. W efekcie unika spotkań i kontaktów społecznych, nawet jeśli wcześniej były dla niej źródłem radości.

3. Dbanie o siebie i otoczenie

Depresja zaburza chęć dbania o własne ciało i domowe obowiązki. Utrata energii powoduje, że codzienne czynności takie jak sprzątanie, pranie czy gotowanie stają się dużym wyzwaniem. Osoba może zaniedbywać higienę, rezygnować z makijażu, prasowania ubrań czy aktywności fizycznej, ograniczając się do minimum koniecznego do przetrwania.

Empatyczna reakcja to klucz do pomocy

Depresja, nazywana epidemią XXI wieku, dotyka setek milionów ludzi na całym świecie. Niestety nadal jest często niezrozumiana i stygmatyzowana, co utrudnia pomoc osobom chorym. Gdy zauważysz u bliskiego niepokojące objawy, najważniejsze jest, aby reagować z wyczuciem i empatią. Rozmowa pełna troski, nieoceniająca i pełna zrozumienia, może otworzyć drogę do dalszej pomocy.

„Rady typu ‘weź się w garść’ czy ‘weź się po prostu za siebie’ często ranią i pogłębiają problem, zwiększając poczucie winy u osoby chorej.”

Myśli samobójcze – nie ignoruj sygnałów

Do 60% chorych na depresję doświadcza myśli samobójczych, a od 15 do 25 procent kończy życie w wyniku próby samobójczej. Osoba z depresją potrzebuje profesjonalnej pomocy i wsparcia, które może uratować życie. Jeśli istnieje podejrzenie, że bliska osoba może mieć myśli samobójcze, niezwykle ważne jest szybkie skonsultowanie się z lekarzem lub terapeutą.

W Polsce dostępne są również bezpłatne linie wsparcia dla osób w kryzysie psychicznym:

• 800 70 2222 – Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym,
• 116 123 – Kryzysowy Telefon Zaufania dla dorosłych,
• 116 111 – Telefon Zaufania dla dzieci i młodzieży.

Nie bój się pomagać

Pamiętaj, że depresja jest chorobą, którą można leczyć i z którą można żyć, ale wymaga to wsparcia otoczenia i profesjonalnej terapii. Zamiast obwiniać lub bagatelizować objawy, warto okazać bliskim zrozumienie oraz zaoferować pomoc w znalezieniu specjalisty.